119. Zasady nowożytnego procesu cywilnego

Proces cywilny zmierza do ochrony jednostki.

Zasady nowożytnego procesu cywilnego

1.Zasada dyspozycyjności - strony mają przeważający wpływ na tok procesu, do powoda należy prawo do złożenia skargi, na każdym etapie można było zrzec się roszczenia, czy uznać roszczenie strony przeciwnej;

2.Sędzia nie może orzekać o tym, co nie jest przedmiotem żądań stron; nie ma możliwości dopuszczenia dowodu z urzędu;

3.Zasada kontradyktoryjności – do stron należy gromadzenie dowodów;

4.Zasada ustności – przeważa, jednakże nie wyklucza formy pisemnej;

5.Zasada bezpośredniości – zetknięcie bezpośrednie z materiałem procesowym przez sędziego;

6.Zasada jawności - publiczne jest też ogłoszenie wyroku;

7.Zasada swobodnej oceny dowodów – sędzia nie jest skrępowany hierarchią dowodów; ocenia według własnej wiedzy czy doświadczenia;

8.Zasada koncentracji materiału procesowego – należy zgromadzić materiały dowodowe w odpowiednim ograniczonym terminami czasie, co pozwala na uniknięcie przewlekłości procesu;

9. Proces zmierza do wykrycia prawdy sądowej, nie prawdy obiektywnej.

Procedura austriacka (1895r.) ograniczała zasady kontradyktoryjności i dyspozycyjności; a większością czynności procesowych rozporządzał sędzia.