117. Zasada swobody umów w okresie kapitalizmu


- swoboda w zawieraniu umowy
- swoboda w wyborze kontrahenta
- swoboda w kształtowaniu treści umowy
- swoboda w wyborze formy zawarcia umów

1. Strony stosunku cywilnoprawnego są równe i do każdego z kontrahentów należy decyzja, czy zawrzeć umowę i jaka będzie treść umowy.
2. Można ją zawrzeć w dowolnej formie.
3. Umów trzeba dotrzymywać.
4. Umowy legalnie zawarte są ważne i stają się prawem dla tych, którzy ją zawarli.
5. Treść umowy nie mogła naruszać przepisów prawa czy dobrych obyczajów.

Od II poł. XIX w. uświadomiono sobie konieczność ingerencji państwa w zasadę swobody umów.
Okazało się fikcją, że strony są sobie równe (szczególnie widoczne w stosunkach pracy).

1854r. (Prusy i inne państwa niemieckie) - ordynacje przemysłowe, które określały warunki pracy i płacy w przemyśle.
1839 (Prusy) – ustawowy zakaz zatrudniania dzieci poniżej 9 lat.
1869r. - zakaz pracy trudnej, niemoralnej w odniesieniu do kobiet;
1892r. - ustawodawstwo dotyczące uprawnień socjalnych pracowników i o ubezpieczeniach społecznych, gdzie koszty ponosił pracodawca.
Austria – wprowadzono zakaz pracy ponad 11 godz..
K. XIX w. - przepisy o ochronie lokatorów

Państwo funkcjonowało jako podmiot życia gospodarczego – zawierało umowy różnego rodzaju, np. w górnictwie, przemyśle zbrojeniowym, usługach komunikacyjnych.

W Kodeksie Napoleona znajdowały się dwa artykuły, które chroniły pracodawcę.

Ograniczenie poprzez idee umowy adhezyjnej (są to umowy przez przystąpienie), kiedy jeden z kontrahentów narzucał warunki drugiemu, np. komunikacja miejska.

Zakazane są umowy z rażącym pokrzywdzeniem jednej ze stron (BGB, dzisiejszy kodeks cywilny) – występuje w tego typu umowach brak ekwiwalentności świadczeń (wartość świadczenia z jednej strony odpowiada wartości świadczenia z drugiej strony). 
Problem pojawia się, gdy jedna strona wykorzystuje niekorzystne położenie lub nieświadomość wartości drugiej strony i nabywa od niej przedmiot w zaniżonej cenie.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

21. Stanowość prawa w Polsce. Partykularyzm prawny

54. Wyprawa, posag i wiano

38. Źródła prawa cywilnego na ziemiach polskich w okresie zaborów